-- Sponsorlu bağlantılar --
Çeltik kumlu tınlı yapıdan ağır killi yapıya kadar değişen
her türlü toprakta yetişebilir. Ancak su geçirgenliği az, killi tınlı
topraklarda daha iyi ürün alınır. Toprağın pH değeri 5,5 ile 7,5 arasında
olması çeltik tarımı için uygundur. Çeltik su içinde yetiştiği için tuzların
yıkanmasını sağlayarak topraktaki tuz miktarını azaltır. Bu şekilde ekonomik
bir yetiştiricilik yapılabildiği gibi tuzlu topraklar çeltik tarımı ile ıslah
edilebilir.
Tarla hazırlığı: Sonbahar veya ilkbaharda toprak sürülür. Arkasından
diskaro ile hafif toprak işlemesi yapılır. İşlemleri tarlanın tesviye edilmesi
takip eder. Bu işlem hafif tesviye aletleri ile yapılır. Büyük işletmelerde ise
lazer kontrollü tesviye aletleri kullanılır. Çeltikte bol ve kaliteli ürün
almanın ilk püf noktası tarla tesviyesinin iyi yapılmasıdır. Tesviyeyi diskaro ile
hafif bir toprak işlemesi, toprak altı gübresinin uygulanması, toprağa gübrenin
karıştırılması için tırmıklama ve toprağın su geçirgenliğini azaltma ve düzgün
bir tohum yatağı hazırlama amacıyla yapılan merdane işlemleri takip eder. Tarla
tesviyesinden önce veya sonra tavalarda suların tutulmasını sağlayan tirler
yapılır. Bu tirlerin yapımında tesviye bıçakları kullanılır. Tirler tavalardaki
suyu rüzgâr gibi etkenlerden zarar görmeden tutabilmesi için 40-50 cm genişlik
ve 50-60 cm yükseklikte yapılır. Kanallar arazinin uygun yerlerine kanal açıcı
aletlerle açılır.
Ekim: Ekime başlamadan önce çeşit seçimi, ekim zamanı ve
tohumluk seçimi gibi konulara dikkat edilmelidir. Ekilecek çeşit her şeyden
önce yetiştirilecek bölgenin koşullarına iyi uyum sağlamalıdır. Yüksek verimli
ve tüketicilerin tercih edeceği kalite yapısına sahip olmalıdır. Aynı zamanda
sağlam saplı, yatmaya dayanıklı ve makineyle hasada uygun olmalıdır. Çeltik
Marmara Trakya ve Karadeniz bölgelerinde Mayıs ayının ilk yarısında ana ürün,
Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde ise 20 Nisan'la Haziran ayı sonu
arasında ana ve ikinci ürün olarak ekilebilir. Çeltik ekiminin yapılabilmesi
için hava ve su sıcaklıklarının 15 derecenin üzerine çıkması beklenmelidir.
Tohum seçimi: Tohum her şeyden önce hastalıklardan arı
olmalıdır. Yabancı ot ve kırmızı çeltik (kart çeltik) tohumları içermemelidir.
Sertifikalı tohum kullanılmalıdır. Dekara kullanılacak tohum miktarı küçük
taneli çeşitlerde 15-16 kilo, orta tanelilerde 17-18 kilo ve iri danelilerde 20
kilo olmalıdır.
Ekim yöntemi: Çeltik mibzerle sıraya, serpme ve fideleme
yöntemleri kullanılarak ekilir. Ülkemizde kullanılan yöntem serpme ekim
yöntemidir. Bu yöntem elle serpme ve gübre saçıcılarıyla serpme olarak iki
şekilde uygulanır. Elle serpme yönteminde tohum 24 saat su içinde tutulduktan
sonra sudan çıkarılarak ön çimlendirme işlemi için 48 saat bekletilir. Ön
çimlendirme işlemi sonrasında tohumlar elle 10-15 cm aralıklarla içinde su
bulunan tavalara serpilir. 3-4 gün sonra tavalardaki su boşaltılır.
Sulama: Çeltik tarla devamlı su altında tutularak
yetiştirilir. Çeltik 800-1200 litre arasında suya ihtiyaç duyar. Genç bitkiler
toprağa tutulduktan sonra tarlaya su verilir. Yetişme sezonu sonuna kadar 10-15
cm yüksekliğinde su bulundurulur. Hasattan 15-20 gün önce tarlaya su akışı
durdurulur.
Gübreleme: Gelişme esnasında çeltik 16 temel besin
elementine ihtiyaç duyar. Bunlardan azot, fosfor ve potasyum gübre olarak
verilir. Eksikliği görülürse çinko gübrelemesi de yapılır. Fosforun tamamı ile
azotun 1/3 ü ekim öncesinde toprağa kompoze gübre şeklinde verilir. Kalan azot
yetiştirme döneminde verilir.
Yabancı ot mücadelesi: Suda yaşayabilen çok sayıda yabancı
ot çeltik tarlalarında görülür ve kısa bir sürede gelişirler. Zamanında kontrol
edilmelidirler, aksi halde önemli ürün kayıplarına neden olurlar. En önemli
yabancı ot darıcandır. Darıcanın kontrolü çok zordur. Bunun dışında sazlar da
çeltik tarlalarında sık görülür. Bu yabancı otlarla çok iyi mücadele
edilmelidir. Genellikle kimyasal mücadele yapılır.
Hasat: Salkımların yüzde sekseni saman rengini aldığında
hasat zamanı gelmiştir. Biçerdöver kullanılarak hasat yapılır. Ürün 12 saat
içinde kurutulup rutubet işlemi yüzde 14 e düşmelidir. Ürün sert zemine
serilerek kurutulur. En iyi kurutma şekli ısıtılan ortamlarda kurutma
yapılmasıdır.
-- Sponsorlu Bağlantılar --
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder