Brüksel lahanası ılıman iklimlerde yetişen yeşil kat kat
yapraklı iki yıllık bir sebzedir. Birinci yıl yenen yuvarlak kısımları ikinci
yıl ise tohumları oluşur. Lahanagillerden olan Brüksel lahanasının anayurdunun
tam olarak neresi olduğu bilinmemektedir. Avrupa ve Amerika’da yoğun olarak
yetiştirilir, Türkiye’de de yavaş yavaş tanınmaya başlamıştır.
Fide halindeyken tamamen lahanaya benzeyen bu sebzenin daha
sonra uzayan gövdesinin üzerinde yeşil yaprakların koltuklarında ceviz büyüklüğünde
küçük başlar oluşur. Bu küçük başlar adeta küçük lahanaları andırır.
Brüksel lahanasının gövdesi 1.5-2 metreye kadar uzayabilir. Uzun
gövdenin üzerinde geniş ayalı uzun saplı yapraklar bulunur. Yaprak
koltuklarında ise küçük başlar oluşur. Bitki
üzerinde çeşidinin özelliğine göre 30-50 adet arasında minyatür Brüksel lahana
başı meydana gelir.
Brüksel lahanası vitamin ve mineraller açısından zengin bir
sebzedir. Bir başka adı Frenk lahanası
da olan bu sebzenin C vitaminin bakımından zengin olduğu bilinmektedir. Ayrıca,
kalsiyum, demir, karoten, B1 ve B2 vitaminleri, karbonhidrat, yağ ve protein
barındırmaktadır.
100 gram Brüksel lahanasının besin değerleri:
100 gram Brüksel lahanasının besin değerleri:
Brüksel lahanası nasıl yetiştirilir?
İklim
Brüksel lahanası serin iklimlerde ve don tehlikesi olmayan
ortamlarda yetiştirilmelidir. 15 derece sıcaklıkta kaliteli ürünler oluştuğu
bilinir. Ana başlar dondan zarar görürler. Çok sıcak ortamlarda ise sebzenin
başları oluşmaz veya çok gevşek olur. Ülkemizde Karadeniz Bölgesinin sahil bölgeleri
Brüksel lahanası yetiştiriciliği açısından uygun olmaktadır.
Toprak
Brüksel lahanası en iyi kil içeren kumlu topraklarda
yetişir. Toprak isteği açısından çok da seçici olmayan geçci çeşitler ağır
topraklarda, erkenci çeşitler ise kumlu topraklarda daha iyi gelişme
gösterirler. Yetiştirme için 5-7,5 pH değerleri arası uygun görülmektedir.
Gübreleme
Brüksel lahanası yetiştiği ortamda organik maddenin fazla
olmasından hoşlanır. İlkbahar aylarında toprağa iyi yanmış ahır gübresi 1-3 ton
olarak eklenir. Burada Ahır gübresinin iyi yanmış olmasına dikkat edilmelidir.
Aksi halde lahana sineği ve kelebeği zararlıları görülebilir. Topraktaki
besinleri yetersiz alan bitkide yaprakta renk açılması, geç ve gevşek baş
bağlama ya da hiç baş bağlamama, kırmızı renk oluşumu, erken çiçeklenme ve
benzeri durumlar ortaya çıkmaktadır. Dikim öncesi analiz yapılması tavsiye
edilir ve sonuca göre çapa ile azot takviyesi yapılabilir. Azot sulama ve
yağmurla uzaklaştığından dolayı bölünerek verilmelidir.
Yetiştirme
Brüksel lahanası yetiştirilecek tarlanın 25-30 cm derinlikte
sürülmesi gerekir. Toprak dikim öncesi analiz ettirilmeli ve buna göre
gübreleme yaptırılmalıdır. Brüksel lahanası tohumla üretilir. Karadeniz
Bölgesinde Temmuz başları tohumların ekimi için uygun olmaktadır. Fidelerin
yetiştiriciliği viyollerde yahut yastıklarda yapılmaktadır. Yastıklara (600-700
fide için) m2 ’ye 4-5 gram tohum ekilir. İklim koşulları uygun olduğunda yaklaşık
2-3 gün sonra çimlenme görülür. Fideler 3-4 gerçek yapraklıdır, 15 cm ye
yetiştiğinde dikim büyüklüğüne gelir. Karadeniz çok yağışlı olduğundan masura
hazırlamadan yerlerine dikilirler. Brüksel lahanası fideleri sıraların arası 80
cm, sıraların üzeri 60 cm olacak şekilde yerlerine dikilirler. Dikim sonrasında
hemen sulamaya fazla önem verilmelidir ve toprağın çatlamasına izin
verilmemelidir. Aksi halde yeni oluşacak köklerde zarar görebilir. Sulama sonrasında
ise toprak tavındayken bitkinin kök bölgesi havalandırılır, kaymak tabakası
kırılır ve yabani otlara karşı çapa uygulanır.
Hasat
Brüksel lahanası bitkisi 30-40 cm boya yetiştiğinde aşağıdan
yukarıya doğru gövdenin üzerinde küçük başlar oluşmaya başlarlar. Hasada
başların açılmasına izin verilmeden başlanır. Hasadın kademeli yapılması kalite
ve verimi arttırır. Fakat çok miktarda ekim yapıldığında bu işçilik giderlerini
arttırdığından bir defada makineli hasat tavsiye edilir. Kademeli hasatta
dekardan 2-3 ton, makineli hasatta ise 1,5-2,5 ton ürün alınmaktadır. Çeşitler
ve iklim koşulları verim üzerinde etkili olacaktır. Ülkemizde Brillant F1, Nautıc F1, Oliver F1, Prince Marvel F1 gibi çeşitler kullanılmaktadır. Toplanan Brüksel lahanaları
10 derecede %90-95 nispi nemde 4-6 hafta süreliğine muhafaza edilebilirler.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönderme