Brüksel lahanası nasıl yetiştirilir?

Brüksel lahanası ılıman iklimlerde yetişen yeşil kat kat yapraklı iki yıllık bir sebzedir. Birinci yıl yenen yuvarlak kısımları ikinci yıl ise tohumları oluşur. Lahanagillerden olan Brüksel lahanasının anayurdunun tam olarak neresi olduğu bilinmemektedir. Avrupa ve Amerika’da yoğun olarak yetiştirilir, Türkiye’de de yavaş yavaş tanınmaya başlamıştır.  

Fide halindeyken tamamen lahanaya benzeyen bu sebzenin daha sonra uzayan gövdesinin üzerinde yeşil yaprakların koltuklarında ceviz büyüklüğünde küçük başlar oluşur. Bu küçük başlar adeta küçük lahanaları andırır.

Brüksel lahanasının gövdesi 1.5-2 metreye kadar uzayabilir. Uzun gövdenin üzerinde geniş ayalı uzun saplı yapraklar bulunur. Yaprak koltuklarında ise küçük başlar oluşur.  Bitki üzerinde çeşidinin özelliğine göre 30-50 adet arasında minyatür Brüksel lahana başı meydana gelir.

Brüksel lahanası vitamin ve mineraller açısından zengin bir sebzedir.  Bir başka adı Frenk lahanası da olan bu sebzenin C vitaminin bakımından zengin olduğu bilinmektedir. Ayrıca, kalsiyum, demir, karoten, B1 ve B2 vitaminleri, karbonhidrat, yağ ve protein barındırmaktadır.

100 gram Brüksel lahanasının besin değerleri:

Brüksel lahanası nasıl yetiştirilir?

İklim

Brüksel lahanası serin iklimlerde ve don tehlikesi olmayan ortamlarda yetiştirilmelidir. 15 derece sıcaklıkta kaliteli ürünler oluştuğu bilinir. Ana başlar dondan zarar görürler. Çok sıcak ortamlarda ise sebzenin başları oluşmaz veya çok gevşek olur. Ülkemizde Karadeniz Bölgesinin sahil bölgeleri Brüksel lahanası yetiştiriciliği açısından uygun olmaktadır.

Toprak

Brüksel lahanası en iyi kil içeren kumlu topraklarda yetişir. Toprak isteği açısından çok da seçici olmayan geçci çeşitler ağır topraklarda, erkenci çeşitler ise kumlu topraklarda daha iyi gelişme gösterirler. Yetiştirme için 5-7,5 pH değerleri arası uygun görülmektedir.

Gübreleme

Brüksel lahanası yetiştiği ortamda organik maddenin fazla olmasından hoşlanır. İlkbahar aylarında toprağa iyi yanmış ahır gübresi 1-3 ton olarak eklenir. Burada Ahır gübresinin iyi yanmış olmasına dikkat edilmelidir. Aksi halde lahana sineği ve kelebeği zararlıları görülebilir. Topraktaki besinleri yetersiz alan bitkide yaprakta renk açılması, geç ve gevşek baş bağlama ya da hiç baş bağlamama, kırmızı renk oluşumu, erken çiçeklenme ve benzeri durumlar ortaya çıkmaktadır. Dikim öncesi analiz yapılması tavsiye edilir ve sonuca göre çapa ile azot takviyesi yapılabilir. Azot sulama ve yağmurla uzaklaştığından dolayı bölünerek verilmelidir.

Yetiştirme

Brüksel lahanası yetiştirilecek tarlanın 25-30 cm derinlikte sürülmesi gerekir. Toprak dikim öncesi analiz ettirilmeli ve buna göre gübreleme yaptırılmalıdır. Brüksel lahanası tohumla üretilir. Karadeniz Bölgesinde Temmuz başları tohumların ekimi için uygun olmaktadır. Fidelerin yetiştiriciliği viyollerde yahut yastıklarda yapılmaktadır. Yastıklara (600-700 fide için) m2 ’ye 4-5 gram tohum ekilir. İklim koşulları uygun olduğunda yaklaşık 2-3 gün sonra çimlenme görülür. Fideler 3-4 gerçek yapraklıdır, 15 cm ye yetiştiğinde dikim büyüklüğüne gelir. Karadeniz çok yağışlı olduğundan masura hazırlamadan yerlerine dikilirler. Brüksel lahanası fideleri sıraların arası 80 cm, sıraların üzeri 60 cm olacak şekilde yerlerine dikilirler. Dikim sonrasında hemen sulamaya fazla önem verilmelidir ve toprağın çatlamasına izin verilmemelidir. Aksi halde yeni oluşacak köklerde zarar görebilir. Sulama sonrasında ise toprak tavındayken bitkinin kök bölgesi havalandırılır, kaymak tabakası kırılır ve yabani otlara karşı çapa uygulanır.

Hasat

Brüksel lahanası bitkisi 30-40 cm boya yetiştiğinde aşağıdan yukarıya doğru gövdenin üzerinde küçük başlar oluşmaya başlarlar. Hasada başların açılmasına izin verilmeden başlanır. Hasadın kademeli yapılması kalite ve verimi arttırır. Fakat çok miktarda ekim yapıldığında bu işçilik giderlerini arttırdığından bir defada makineli hasat tavsiye edilir. Kademeli hasatta dekardan 2-3 ton, makineli hasatta ise 1,5-2,5 ton ürün alınmaktadır. Çeşitler ve iklim koşulları verim üzerinde etkili olacaktır. Ülkemizde Brillant F1, Nautıc F1, Oliver F1, Prince Marvel F1 gibi çeşitler kullanılmaktadır. Toplanan Brüksel lahanaları 10 derecede %90-95 nispi nemde 4-6 hafta süreliğine muhafaza edilebilirler.