Dereotu eski dönemlerden beri tüketilen şifalı bitkilerdendir. Eski
Mısır'da sindirimi kolaylaştırıcı ve bağırsak gazı söktürücü özelliğinden
dolayı kullanılmaktaydı. Romalılar ise bitkinin tohumlarını çiğneyerek sindirim
sorunları ile başa çıkabilmektelerdi.
Apiaceae - Maydanozgiller familyasından olan dereotunun latince adı Anethum
graveolens olup tek yıllık bir bitkidir. Hemen hemen tüm dünyada
yetiştirilmektedir. Bitkinin ana vatanının Güney Avrupa olduğu bilinmektedir.
Bazı kaynaklarda ise dereotunun kökeninin İran veya Hindistan olduğu
belirtiliyor. Türkiye'de evde dereotu üretimi ve ticari şekilde yetiştiriciliği
yaygındır. Ege ve Akdeniz bölgelerinde yıl boyunca üreticiliği yapılmaktadır.
Dereotu tıbbi aromatik bitkiler arasında yerini almıştır. En önemli
faydaları arasında sinirleri rahatlattığı, mide gazlarını söktürdüğü ve sindirimi
kolaylaştırdığı bilinmektedir. Her derde deva dereotu ayrıca karın ağrılarını
dindirir, hıçkırığı keser, annelerde süt yapıcı özelliği vardır. Nefes kokusunu
iyileştirdiğinden dolayı tohumları ağızda çiğnenir. Çocuklarda gaz sıkıntısını
giderir.
İklim:
Ilık iklimlerin sebzesi olan dereotu kış soğuklarından zarar görmesin diye
üretimi ilkbahar - sonbahar ayları arasında yapılır. Ancak kışı ılık geçen
bölgelerde 12 ay boyunca tarımı yapılabilmektedir. En iyi üretim ılık ve nemli
iklimlerde gerçekleştirilir.
Toprak:
Dereotu toprak açısından çok seçici değildir. Tınlı ve besin maddeleri
açısından zengin topraklardan hoşlanır. pH değeri 0,5-7,5 arasında olmalıdır.
Yetiştiriciliği:
Dereotu tohumla direkt tarlaya ekilebilir veya fide ile dikimi yapılabilir.
Fide dikimi için yastıklarda yetiştirilen fideler ilkbaharda tarlalara dikilir.
Tohumları doğrudan tarlaya da ekilebilir. Ekim öncesinde tarlanın hazırlanması
ve yabancı ot temizliğinin yapılması gerekir. Gübreleme yapılmalıdır. Dekar
başına 3-5 ton çiftlik gübresi verilir. Daha sonra toprak işlenir. 1 metre
kareye 1,5-2 gram tohum ekilir. Büyük alanlarda mibzer kullanılarak 15-25 cm
ara ile ekim yapılabilir.
Akdeniz ve Ege bölgelerinde en ideal ekim zamanı dereotu için Mart ayıdır.
Tohum ekimi sonrasında can suyu verilir. Tohumların çimlenmesi 7-21 gün kadar
sürmektedir. Ekim sonrasında sulama ve yabancı ot temizliği yapılmalıdır. Aşırı
sulamadan kaçınılmalıdır. İlk dönemlerde yağmurlama sulama daha sonra salma
sulama yapılabilir. Elle yabancı ot temizliğinin yapılması gerekir. Dereotu
çiftlik gübresine iyi yanıt verir. Toprak analizine göre farklı gübreler de
verilebilir.
Hastalık ve zararlıları:
Dereotu tohumlarının çimlenme dönemlerinde toprak kurtları ve danaburnuna
karşı dikkatli olunmalıdır. En önemli mücadele yabancı ot mücadelesidir. Elle
veya herbisit kullanılarak temizlik yapılır.
Hasat:
Tohum ekiminden 2 ay kadar sonra hasat zamanı gelir. 20-25 cm boy alan bitki
toprak üzerinden kesilir ve demetlenir. Çoğunlukla biçim sayısı tektir. Fakat
iyi bakım yapıldığında ikinci biçim de yapılabilir. Fakat birinci biçimden
sonra yaprak sayısının azlığından dolay verim düşecektir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder