Frezya nasıl yetiştirilir?

Frezya (Fresia) bitkisinin anavatanı Güney Afrika olup güzel kokulu bir bitkidir. Güzel kokusundan dolayı parfüm sanayiinde frezyadan yararlanılmaktadır. Sıcaklık isteği az olan frezyanın ısıtılmadan seralarda yetiştiriciliği yapılabilir.

Toprak isteği nemli topraklardır. Humus içeren, drenajı iyi olan, su tutan, kumlu toprakları sever. pH seviyesi 6,5-7,2 arasında olmalıdır. Frezya killi topraklarda da yetişebilir, ancak boyları kısa olacağından ekonomik değerleri düşer.

Toprağın incelenip tuzluluk kontrolü yapılması gerekir. Çünkü Frezya tuzluluğa karşı hassasiyeti bulunan bir bitkidir. Çok tuzlu topraklar yıkanmalıdır. Dikim öncesinde toprağa kimyasal gübre ve ahır gübresi everilebilir. Ancak tuzluluk yapabileceğinden ahır gübresi kullanırken çok dikkat etmek gerekir.

Saksıda veya kasalarda yetiştirilmeden önce Frezya için uygun harç hazırlanmalıdır. Bu harç 2:1:1 ölçülerinde bahçe veya orman toprağı, yanmış çiftlik gübresi (ya da torf)ve dişli dere kumundan (ya da iri perlit) oluşur.

Frezya kormlarının dikimi serada olacaksa yastıklara veya saksılara yapılabilir. Yastıklara dikilecekse genişlik 1-1,2 metre tutulmalıdır. Sonbaharda çiçek alınması için ilkbaharda, ilkbaharda çiçek almak için Eylül ayında dikim yapılmalıdır. Düşük sıcaklığı seven bitki olduğu için Frezya genelde kış aylarında yetiştirilir.

Frezya gelişme evresinde 14-18 derece sıcaklık ister. 18 derecenin üzerindeki ortamlarda çiçek açması gecikir. Uzun süre sıcaklık olursa çiçeklenmeme durumu olabilir. Sıcaklığın 9-12 derece olduğu ortamlarda da çiçeklenme gecikebilir. Nemin orantılı olması sağlanmalıdır.

Frezyaların dikim sonrasında sulanması gerekir. Sulama sisleme yöntemi ile yapılır. Sürgünler oluşana kadar sulama bu şekilde devam ettirilir. Daha sonrasında damlama sulama yöntemine geçilir.      

Dikim sonrasında uygun zamanlarda gübre verilir. Kimyasal gübrelerle birlikte fazla olmayan ahır gübresi verilebilir. Fosfat içerikli gübreler verilmemelidir.

Fusarium çürüklüğü (Fusarium oxysporum), Gri küf (Botrytis cinerea), Virüs hastalıkları, Yaprak lekesi bilinen hastalıklar arasında yer alır. Zararlıları ise yeşil sinek ve tripslerdir.

Yabancı ot mücadelesi için herbisit kullanılır. İlaçlama sonrası sulama yapılır ve toprağın altına geçmesi sağlanır.

Hasat başağın üzerinde bulunan ilk kandilin açmasından hemen öncesinde renk oluşması tamamlandığı sırada yapılır. Gecikme olursa çiçekler taşıma sırasında hasar görebilirler. Keskin bıçaklar kullanılarak sabah veya akşam hasat yapılır.