Kekik bitkisi doğal olarak Anadolu’nun kıraç topraklarında
yetişen çok yıllık bitkilerden biridir. Kullanım alanı oldukça geniştir. Tarlada yetiştirildiğinde kolaylıkla istenilen
kalite elde edilmektedir. Ayrıca istenilen ölçülerin üzerinde yağ içeren ve
içerisinde yabancı madde miktarının çok düşük olduğu ürün elde edilebilir. Bu da
işçilik giderlerini ve işletme masraflarını önemli ölçüde düşürür.
Kekik doğadan toplandığında içerisine her türlü yabani ot
karışabilmektedir. Vaktinden önce veya sonra yapılan hasat nedeni ile ürünün kalitesi
düşebilir. Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü tarafından kekiğin kültüre alınması
ve tarlada yetiştirilmesine büyük katkılarda bulunulmuştur. Yürütülen çalışmalardan
olumlu sonuçlar alınmıştır.
Türkiye’nin dışarıya ihraç ettiği önemli bitkilerden biri de
kekiktir. Özellikle İzmir kekiği ihracatta büyük paya sahip olmaktadır. Akdeniz
bölgesinin bitkisi olan İzmir kekiği Akdeniz iklimi olan yerlerde daha iyi
gelişim göstermektedir. Toprak konusunda çok seçici olmadan neredeyse her türlü
toprakta yetişmektedir. En iyi gelişimi tinli, alüvyon, killi, süzek, su
tutmayan ve drenajı iyi topraklarda gösterir.
Yetiştirme – Tohum ekimi ve fide hazırlanması
Kekik yetiştiriciliğinde ilk başta fidelik hazırlığı yapılır.
Fidelik eni bir metre uzunluğu ise seçilen tarlanın durumuna göre değişiklik
göstermekle birlikte çoğunlukla on metre, yerden yüksekliği 20-25 cm olacak
şekilde hazırlanmalıdır. Eşit ölçülerde karıştırılmış yanmış koyun gübresi, dere
kumu ve orman toprağından ibaret olan harçla doldurulmalıdır. Tohumların ekimi
öncesinde fidelik bastırılarak düz bir yüzey haline getirilmelidir. Tohumlar çok
ufak olduğundan kül, kum, talaş ve benzeri materyallerle karıştırılmalıdır. 1
metre kareye 2-4 gram tohum ekimi yapılır.
Çimlenme ekimden yaklaşık 20 gün sonra gerçekleşir. Eylül-Ekim
aylarında çimlenen fideler yeterince büyüdüklerinden soğuk havalardan
etkilenmezler.
Fidelerin bakımı
Sulama fideliklerde düzenli olarak yapılmalıdır. Tohum ekiminden
sonra iki günde bir ve gerekirse her gün sulamanın yapılması gerekir. Çimlenmeye
kadar böyle devam edilir. Daha sonra sulamanın sayısı azaltılır. Böylece sıcak
havalarda ortaya çıkabilen çökerten hastalığı büyük ölçüde engellenir.
Fide sökümü ve dikimi
Fidelerin dikiminin yapılacağı tarla sonbahar aylarında
derin sürülmelidir. Fide dikim zamanı geldiğinde ise yüzlek sürüm yapılmalıdır.
Diskaro ile toprak ufalanmalıdır. Fideler 10-11 cm boyuna geldiğinde tarlaya
aktarılır. Şubat Mart ayları gibi fide dikimi yapılır. Dikim yağışlardan
yararlanmak için mümkün olduğunda erken yapılır. Dikim işlemi elle veya
makineyle yapılabilmektedir. Dikimden hemen sonra can suyu verilmelidir.
İzmir kekiğin pek bilinen hastalığı ve zararlısı yoktur. Bundan
dolayı yabani ot kontrolü ve sulama haricinde fazla bir bakıma gerek
kalmamaktadır. Kimyasal tarım ilacı uygulanması önerilmez. Yüksek verim elde
edilmesi için yaz aylarında özellikle her bir hasat sonrasında sulama
yapılmalıdır. Sulama sayısı toprağın özelliğine göre ayarlanmalıdır. Kumlu topraklarda
bazı aylarda hafta iki kez sulama yapılabilir. Sulama aşağıdaki yöntemlerden
biri ile yapılabilir:
1. yağmurlama sulama
2. damla sulama
3. tava sulama
4. karık sulama
İzmir kekiği yetiştirmede karşı karşıya kalınan en büyük
problemlerden biri yabani ot mücadelesidir. İlkbaharda zamanında yabancı otlarla
mücadele yapılmazsa bu otlar kekikten önce gelişir ve onun yararlandığı besin
maddelerini alır ve gölgeleme yaparlar. Bu ise kekiğin daha zayıf büyümesine
sebebiyet verir. Bu şekilde elde edilen ürün kalitesi düşer.
Hasat
Kekiğin hasat zamanı çok önemlidir. Yetiştirilen alan yüzde
elli oranında çiçeklendiğinde hasat yapılmalıdır. Hasat toprak yüzeyinin 10-15
cm yüzeyinden elle veya makineyle yapılır. Biçim sayısı bitkinin iklim ve bakım
şartlarına göre farklılık gösterir. Ege bölgesinde bu sayı bir üretim
mevsiminde üçe kadar çıkabilmektedir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönderme