Kekik nasıl yetiştirilir?

Kekik bitkisi doğal olarak Anadolu’nun kıraç topraklarında yetişen çok yıllık bitkilerden biridir. Kullanım alanı oldukça geniştir.  Tarlada yetiştirildiğinde kolaylıkla istenilen kalite elde edilmektedir. Ayrıca istenilen ölçülerin üzerinde yağ içeren ve içerisinde yabancı madde miktarının çok düşük olduğu ürün elde edilebilir. Bu da işçilik giderlerini ve işletme masraflarını önemli ölçüde düşürür.

Kekik doğadan toplandığında içerisine her türlü yabani ot karışabilmektedir. Vaktinden önce veya sonra yapılan hasat nedeni ile ürünün kalitesi düşebilir. Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü tarafından kekiğin kültüre alınması ve tarlada yetiştirilmesine büyük katkılarda bulunulmuştur. Yürütülen çalışmalardan olumlu sonuçlar alınmıştır.

Türkiye’nin dışarıya ihraç ettiği önemli bitkilerden biri de kekiktir. Özellikle İzmir kekiği ihracatta büyük paya sahip olmaktadır. Akdeniz bölgesinin bitkisi olan İzmir kekiği Akdeniz iklimi olan yerlerde daha iyi gelişim göstermektedir. Toprak konusunda çok seçici olmadan neredeyse her türlü toprakta yetişmektedir. En iyi gelişimi tinli, alüvyon, killi, süzek, su tutmayan ve drenajı iyi topraklarda gösterir.

Yetiştirme – Tohum ekimi ve fide hazırlanması

Kekik yetiştiriciliğinde ilk başta fidelik hazırlığı yapılır. Fidelik eni bir metre uzunluğu ise seçilen tarlanın durumuna göre değişiklik göstermekle birlikte çoğunlukla on metre, yerden yüksekliği 20-25 cm olacak şekilde hazırlanmalıdır. Eşit ölçülerde karıştırılmış yanmış koyun gübresi, dere kumu ve orman toprağından ibaret olan harçla doldurulmalıdır. Tohumların ekimi öncesinde fidelik bastırılarak düz bir yüzey haline getirilmelidir. Tohumlar çok ufak olduğundan kül, kum, talaş ve benzeri materyallerle karıştırılmalıdır. 1 metre kareye 2-4 gram tohum ekimi yapılır.

Çimlenme ekimden yaklaşık 20 gün sonra gerçekleşir. Eylül-Ekim aylarında çimlenen fideler yeterince büyüdüklerinden soğuk havalardan etkilenmezler.

Fidelerin bakımı

Sulama fideliklerde düzenli olarak yapılmalıdır. Tohum ekiminden sonra iki günde bir ve gerekirse her gün sulamanın yapılması gerekir. Çimlenmeye kadar böyle devam edilir. Daha sonra sulamanın sayısı azaltılır. Böylece sıcak havalarda ortaya çıkabilen çökerten hastalığı büyük ölçüde engellenir.

Fide sökümü ve dikimi

Fidelerin dikiminin yapılacağı tarla sonbahar aylarında derin sürülmelidir. Fide dikim zamanı geldiğinde ise yüzlek sürüm yapılmalıdır. Diskaro ile toprak ufalanmalıdır. Fideler 10-11 cm boyuna geldiğinde tarlaya aktarılır. Şubat Mart ayları gibi fide dikimi yapılır. Dikim yağışlardan yararlanmak için mümkün olduğunda erken yapılır. Dikim işlemi elle veya makineyle yapılabilmektedir. Dikimden hemen sonra can suyu verilmelidir.

İzmir kekiğin pek bilinen hastalığı ve zararlısı yoktur. Bundan dolayı yabani ot kontrolü ve sulama haricinde fazla bir bakıma gerek kalmamaktadır. Kimyasal tarım ilacı uygulanması önerilmez. Yüksek verim elde edilmesi için yaz aylarında özellikle her bir hasat sonrasında sulama yapılmalıdır. Sulama sayısı toprağın özelliğine göre ayarlanmalıdır. Kumlu topraklarda bazı aylarda hafta iki kez sulama yapılabilir. Sulama aşağıdaki yöntemlerden biri ile yapılabilir:

1. yağmurlama sulama

2. damla sulama

3. tava sulama

4. karık sulama

İzmir kekiği yetiştirmede karşı karşıya kalınan en büyük problemlerden biri yabani ot mücadelesidir. İlkbaharda zamanında yabancı otlarla mücadele yapılmazsa bu otlar kekikten önce gelişir ve onun yararlandığı besin maddelerini alır ve gölgeleme yaparlar. Bu ise kekiğin daha zayıf büyümesine sebebiyet verir. Bu şekilde elde edilen ürün kalitesi düşer.

Hasat

Kekiğin hasat zamanı çok önemlidir. Yetiştirilen alan yüzde elli oranında çiçeklendiğinde hasat yapılmalıdır. Hasat toprak yüzeyinin 10-15 cm yüzeyinden elle veya makineyle yapılır. Biçim sayısı bitkinin iklim ve bakım şartlarına göre farklılık gösterir. Ege bölgesinde bu sayı bir üretim mevsiminde üçe kadar çıkabilmektedir.