Ülkemiz kavun üretiminde Çin'den sonra dünyanın ikinci
ülkesi olmaktadır. Serada kavun üretimi için tohum ekimi erken ilkbahar
yetiştiriciliği için Kasım, ilkbahar yetiştiriciliği için Ocak ayı içinde
yapılmalıdır. Kavunun kökleri çok hassastır ve çabuk kırılırlar bundan dolayı
şaşırtma zordur. Tohumlar doğrudan viyollere ekilirler. Ekim sonrası tohumların
üstü ince bir toprak tabakası ile kapatılmalıdır. Can suyu verilip üstü
plastikle örtülmelidir. Çimlenme görülür görülmez plastik kaldırılmalıdır.
Sağlıklı bir fide büyümesi için yeterince ışık, sıcaklık ve besin maddeleri
olmalıdır.
Fide büyüme evresinde uygun sıcaklık 21 derecedir. Fazla
güneşli havalarda gölgeleme yapılmalıdır. Sulama suyu ile birlikte suda kolay
eriyen gübreler ve koruyucu ilaçlar da verilmelidir. Son senelerde hazır fide
sektörü çok gelişmiştir. Üreticiler genelde yetiştiricilik için hazır fide
tercih etmektedirler.
Sera hazırlığı: Fideleri seraya dikmeden önce sera toprağı
dikime hazır hale getirilmelidir. Bir önceki yetiştirme döneminden kalan
bitkiler sera toprağından uzaklaştırılır, sera toprağı sürülür, şeffaf plastik
malçla kapatılarak solarizasyon işlemi yapılır. Örtü toprağın üzerinde tahmini
2 ay kadar kalır. Daha sonra plastik kaldırılarak sera toprağı sürülür, damla
sulama boruları döşenir. Böylece sera toprağı dikime hazırlanır.
Dikim: Fideler ilk gerçek yaprakları çıktıktan sonra 90-50
cm şeklinde çift sıralı ya da 60-90 veya 60-100 cm aralıklarla dikilir. Serada
erkenciliği sağlamanın püf noktası toprak malçlaması ve ısı perdesi
yapılmasıdır. Malçlama işlemi ilk çapalama sonrasında fideler ipe alınmadan
toprak yüzeyinin çok ince şeffaf plastikle kapatılması işlemine denir.
Malçlamanın diğer bir faydası da yere değen meyvelerin bozulmasını engellemektir.
Sulama: Kavun büyüme ve meyvelerin olgunlaşma dönemlerinde
bol suya ihtiyaç duyar. Yatay kökleri topraklarda 20-25 cm derinlikte
yayıldığından bu tür topraklar daha sık sulanmalıdır. Ağır topraklarda ise
fazla su tuttuğundan fazla su verilmesine gerek yoktur ve daha seyrek
sulanmalıdır. Sulama sayısı toprak tipine, toprağın su tutma kapasitesine,
topraktan kaybolan su miktarına, bitki büyümesi ve kök gelişmesiyle iklim
koşullarına bağlı olarak değişir. Serada kavun yetiştirmede kullanılan sulama
türü damla sulamadır.
Çapalama: İlk sulamadan sonra toprak tava gelince sıra arası
ve sıra üzeri bitkiler 10-15 cm boya ulaştıklarında ilk kez çapa yapılarak
bitkilerin boğazları doldurulur. Serada yabancı otlarla mücadele etmek ve
toprağın havalandırılması için ara ara çapalama işlemi yapılmalıdır.
Askıya alma: Serada kavunlar askıya alarak
yetiştirilmelidir. Bu şekilde yerden tasarruf sağlanarak hastalıklarla mücadele
etmekte ve kaliteli ürün yetiştirmekte kolaylık sağlanır.
Budama: Kavunda budama koltuk alma ve sürgün ucu alma olarak
yapılır. Koltuk alma budamasında amaç başlangıçta oluşan meyvelerin yere
değmelerini önlemek ve aynı kalitede meyve oluşmasını sağlamaktır. Bitkilerin
ana gövdesi üzerinde oluşan yan sürgünler bitkinin boyu 50 cm ye gelene kadar
koltuğun dibinden gövdeye zarar vermeyecek şekilde tamamen alınır. Bundan sonra
oluşan her koltuk sürgününde de bir meyve iki yaprak bırakılarak koltuk
sürgünlerinin uç kısmı alınır. Bu işlem askı teline kadar devam eder.
Olgunlaşma ve hasat: Kavunda verim yetiştirme koşulları ve
çeşide göre değişiklik gösterir. Meyve hasadı yetiştirme dönemi boyunca
çeşitlere bağlı olarak değişmekle birlikte bir bitkiden 2-3 meyve olacak
şekilde yapılabilir. Kavun meyveleri gerçek iriliklerine geldikten sonra
olgunlaştıkça meyve ağırlaşır. Dip kısmında hafif bir yumuşama ve koku başlar.
Kabuk rengi çeşide özgü rengini alır ve parlak hale gelir. Sabah erken
saatlerde elle veya bıçakla hasat yapılır. Meyvenin sapıyla birlikte hasat
edilmesi nakliye için önem taşır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönderme