Yonca nasıl yetiştirilir?

Yem bitkisi denilince akla ilk gelen bitkilerden biri de yoncadır. Yonca çok yüksek bir yem değerine sahiptir. Bu çok yıllık değerli bitki her türlü iklime dayanıklılığı, asitli topraklar dışında tüm topraklara ayak uydurabilmesi, verimi yüksek ve yapısında çok sayıda vitamin barındıran eşsiz bir yem olmasının yanı sıra ayrıca örtücü yeşil gübre olarak da kullanılmaktadır.

Yoncanın kökleri 2-3 metre kadar derinlere inebilme kabiliyetine sahiptir. Bu sayede de çok derinlerdeki yararlı besin maddeleri ve sudan yararlanmakla kalmayıp onları toprağın üst tabakasına taşıyabilir. Bu da sonrasında ekilen bitkiler için zengin bir ortam bırakır anlamına gelmektedir.

Yoncanın ekileceği topraklar drenajlı olmalıdır. Aksi durumda durgun sular verimin düşüklüğüne ve seyrekliğe yol açacaktır. Ekime hazırlanan toprakta ilk yapılması gereken işlem yabancı ot temizliğidir. Böylece daha yavaş gelişen yonca fidelerinin önünden engeller kaldırılmış olur. Tarla çok iyi hazırlanmalıdır. Sürüm sonrası diskaro gibi aletlerle toprağın ufalanması sağlanmalıdır. Daha sonra sürgü veya kazayağı ile toprak düzeltilmeli ve tohum yatağı hazırlanmalıdır.

Toprak yönünden seçici olmayan yonca en iyi verimi kireçli, tınlı kumlu, kumlu tınlı ve nemli topraklarda verir. Tabanın suyu en fazla 1,5-2 metre yükseklikte olmalıdır ve göllenme yapmamalıdır.

Ekim öncesinde dekara yanmış 2-3 ton ahır gübresi verilir. Ekim öncesinde toprağın PH değeri kontrol edilmelidir. İstenilen pH değeri 6,5 olmaktadır daha düşükse kireçlenme yapılmalıdır.

Sonbaharda ekimler Eylül - Ekim aylarında ilkbaharda son donların sonrasında ve son yağmurların 4 hafta öncesinde yapılmalıdır. Küçük alanlarda yonca tohumları serpilerek, büyük alanlarda ise mibzer kullanılarak ekim yapılır. Sıraların arası mesafe ve ekimlerin derinliği çok önemli olmaktadır. Çoğunlukla sıra arası 15-20 cm, ekim derinliği 0,5-2 cm arası olmalıdır.

Ekim sonrasında üzerinden merdane baskı geçilir. Dekar başına 2-2,5 kilo tohum yeterli gelmektedir. Serpme ekim yapılacaksa bu miktar 3-3,5 kilo olmaktadır. Serpme ekim sonrası tohumların üzerinden tırmık ya da silindir geçilmelidir.

Toprak işlemesi esnasında dönüm başına 28 kilo Triple Süper Fosfat, ekim esnasında ise dönüme 12 kilo Amonyum Nitrat (%26) verilmesi uygundur. (Ahır gübresi verilmediği durumlarda) Ekim sonrasında 2. yıldan başlayarak Aralık-Şubat ayları arası dönemde dönüm başına 15 kilo olacak biçimde Diamonyum Fosfat (DAP) m gübre verilmelidir. Bunun haricinde her biçimin sonrasında dönümüne 8-10 kilo Amonyum Nitrat verilip sulama yapılmalıdır.

Yoncanın hasadı 1/10 çiçeklenme döneminde yapılmalıdır. Biçim yüksekliği 5-10 cm olmaktadır. Kış öncesinde yapılan biçim ise 15 cm yüksekliğinde olmalıdır. Biçim işlemi sabah veya öğle sonrasında serinde gerçekleşmelidir. Biçim sayısı çeşide, çevreye ve mevsime göre değişiklik gösterecektir. Ekimi ilkbaharda yapılan yonca birinci yıl fazla ürün vermez. Ekimi sonbaharda yapılan yoncalar yazın başından itibaren ürün vermeye başlar. Yoncanın en verimli yılı 3. yılıdır, daha sonra verimi düşecektir. Dekara tahmini 1 ton yonca (yeşil) alınabilir. Kuru ot karşılığı 250 kilo olmaktadır.