Yaraotu veya çobangülü Batı, Orta ve Doğu Avrupa, Akdeniz ve Kafkasya'da,
2700 metreye kadar dağlarda yayılmıştır. Güneyde çok yıllık, kuzeyde 1-2 yıllık
gelişim gösteren yaprakları döken, 15-50 cm boyunda yoğun çalılar oluşturan bir
bitkidir. Ilıman bölgelerinde genellikle tek yıllık olarak yetiştirilmektedir.
Çiçekleri bazen pembe veya mor, bazen beyaz, sarı, krem renktedir.
Haziran-Ağustos aylarında çiçek açar. Eksi 18 derece donlara kadar
dayanıklıdır. Çok dekoratiftir. Kültür bitkisi olarak yaygındır. Sayısız
çeşitleri vardır.
Yaraotu yol kenarlarında, kıyı ve kuru çayırlar, orman
kenarları, tarlalar, çorak, kayalık uçurumlarda yetişir. Tıbbi amaçlarla
bitkinin yaprak, gövde ve çiçekleri kullanılır. Sapları ve yapraklarında
askorbik asit, karoten; yapraklarında flavonoidler (quercetin, kaempferol,
izoramnetin, geraldol, 5-dezoksikempferol, ramnetin, fizetin, ramnotsitrin,
5-dezoksiramnotsitrin, 3-0-galaktosid kaempferol, kaempferol arabinosid 3-0,
3-0 isorhamnetin-galaktosit) ve proanthocyanidinler (protidelfinidin) bulunur.
Çiçeklerinde antosiyaninler: siyanidin 3-galaktosid, peonidin, delfinidin;
tohumlarında karbonhidratlar ve ilgili bileşikler (polisakkaritler,
galaktomannan) mevcuttur.
Yaraotu çürüklerde ezilerek kullanılır. İnfüzyonundan mantar
ve diğer deri hastalıklarında yararlanılır. Bazı Avrupa ülkelerinde ot
haşlanarak tonik, terletici, büzücü, müshil, kusturucu (çocuk), yara
iyileştirici olarak kullanılır. Ağız, diş eti iltihabı, bademcik fistülü
durumlarında gargara olarak uygulanır. Romatizma, bronşit, grip rahatsızlıklarında
çayı içilir.
Veteriner hekimliğinde koyunlar için antelmintik, yara
iyileşmesinde kullanılır.
Kozmetikte çiçeklerinin infüzyonu saç büyümesini
hızlandırıcı olarak kullanılır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder